بلک فرایدی ، بزرگترین حراج دنیا

بلک فرایدی یا جمعه سیاه روزی است که رویای خرید هر چیزی با بهترین و بیشترین تخفیف ها محقق میشود . این روز ابتدا در آمریکا رسم بود ولی رفته رفته در کشورهای دیگر هم باب شد و امروزه بلک فرایدی ، بزرگترین حراج دنیا به حساب می آید . به بهانه نزدیک شدن به این روز ما در این مطلب به بلک فرایدی پرداختیم .

بلک فرایدی چیست ؟

بلک فرایدی (Black Friday) یا «جمعه سیاه» که در ایران به آن (جمعه خرید ) هم میگویند در واقع روز بعد از تعطیلات شکرگزاری در آمریکاست .

در این روز تب خرید برای کریسمس در آمریکا آغاز میشود . بلک فرایدی یکی از شلوغ ترین روز های آمریکا نیز هست که در آن مردم برای خرید به فروشگاه ها هجوم میبرند . علت این اقبال عمومی به کارگیری تکنیک هی خاص فروش و تخفیفات عمده روی اجناس در فروشگاه هاست . این تخفیف ها بسیار بالا بوده و گاهی حتی به ۵۰ تا ۹۰ درصد هم میرسد .

همانظور که گفتیم بلک فرایدی در ابتدا مختص آمریکا بوده اما در سال های اخیر در استرالیا، بریتانیا، کانادا، آلمان، ایتالیا، لهستان، نیوزیلند، یونان، سوئد، نروژ، مکزیک، برزیل و سایر نقاط جهان نیز برگزار می‌شود . برای همین بلک فرایدی ، بزرگترین حراج دنیا مجسوب میشود .

این روز فرصت خوبی است تا فروشگاه هایی که در طول سال فروش خوبی نداشته اند ، بتوانند درآمد زیادی کسب کنند . در واقع بلک فرایدی یک معامله برد برد است که در آن هم مشتریان و هم فروشندگان سود خوبی میبرند . بزرگترین حراج دنیا شامل خرید آنلاین و حضوری از فروشگاه‌ها و مراکز خرید میشود .

بلک فرایدی شلوغ ترین روز برای فروشنده هاست به حدی که برخی فروشگاه ها قبل از ساعت ۴ صبح کار خودشان را آغاز میکنند .

تاریخچه بلک فرایدی

در طول تاریخ آمریکا عبارت «بلک فرایدی» به معنی «جمعه سیاه» برای اشاره به رویدادهای مختلفی به کار برده شده است .

تاریخچه جمعه سیاه به حدود  ۶۰۰ سال قبل یعنی سال ۱۲۸۶ برمیگردد .  پس از اتمام جنگ داخلی در آمریکا در حالی که این کشور مشغول به بازسازی مجدد خود بود. دو دلال به نام های جی گولد و جیمز فیسک بازار طلا را به دست گرفتند و انحصار آن از دست دولت خارج شد .  بنابراین دولت برای جبران، مجبور به وارد کردن حجم زیادی طلا به بازار شده و این اقدام باعث ورشکسته شدن و نابودی زندگی افراد زیادی شد . پس از این فاجعه آخرین جمعه سال را جمعه سیاه میخوانند .

اما در سال ۱۹۵۰ مردم فیلادلفیا دقیقا یک روز بعد از روز شکرگزاری دست به شورشی زدند تا جایی که پلیس این شهر، این روز را جمعه سیاه لقب داد .

از طرفی در اوایل دهه ۶۰  رسمی میان حسابداران رایج بود که میزان ضرر را با جوهر قرمز و سود را با جوهر سیاه مینوشتند . در روز بعد از شکر گزاری به دلیل خرید بالای مردم برای کریسمس و سال نو همه ی رقم ها با جوهر سیاه نوشته شده بود. و هیچ ضرری متوجه فروشندگان نبود همین اتفاق باعث شد این روز را بلک فرایدی یا جمعه سیاه نام گذاری کنند . ترکیب این نام گذاری با اتفاق خوشایند و پرسود آن روز تناسبی نداشت بنابراین تلاش هایی شد تا این روز را به نام جمعه بزرگ تغییر دهند. اما گویا مردم علاقه بیشتری به ترکیب جمعه سیاه داشتند و عبارت بلک فرایدی بر سر زبان ها افتاده بود .

نام گذاری بلک فرایدی

استفاده از عبارت بلک فرایدی برای اشاره به هرج‌ومرج، شلوغی و ترافیک این روز هم بین مردم رواج یافت .به‌ تدریج با تلاش‌های فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها مفهوم مثبت به خود گرفت.

اولین کاربردهای ثبت‌شده برای عبارت بلک فرایدی، مربوط به مجله (Factory Management and Maintenance) در نوامبر سال ۱۹۵۱ است . در آن دوران کارگران به صورت دسته جمعی با هم تبانی میکردند و به بهانه‌های مختلف مرخصی می‌گرفتند و فردای روز عید شکرگزاری (روز جمعه) به کارخانه‌ها نمی‌رفتند .بنابراین تعطیلاتی چهار روزه برایشان شکل میگرفت. (پنجشنبه، جمعه، شنبه و یکشنبه).

نهایتا در سال ۱۹۷۵ میلادی در روزنامه نیویورک تایمز، عبارت بلک فرایدی به‌کاربرده شد. در این مجله نیز، منظور شلوغ‌ ترین روز خرید و سنگین‌ ترین ترافیک جاده‌ ها به جهت خرید مردم بود. تا اوایل دهه ۸۰ میلادی هنوز برخی از شهرها و ایالت‌های آمریکا از این عبارت استفاده نمی‌کردند. اما کسانی که آن عبارت را شنیده بودند، مفهومی یکسان در ذهنشان نقش میبست : «فرصتی طلایی برای خرید».

عبارت «بلک فرایدی» از سال ۲۰۰۳ به یک اصطلاح اینترنتی تبدیل شد و مورد توجه مردم  قرار گرفت. تا پیش از آن، مردم  روز بلک فرایدی را با عنوان «روز فروش پس از شکرگزاری» (Sale after Thanksgiving) میخواندند.

امروزه وبسایت های زیادی  مثل آمازون به صورت آنلاین بلک فرایدی را برگزار و حتی تخفیف های خود را چند هفته زودتر شروع میکنند . حتی برخی محصولات را با تخفیف های بیش از بلک فرایدی به فروش میرسانند و اینگونه به استقبال بلک فرایدی ، بزرگ ترین حراج دنیا میروند.

بلک فرایدی در ایران

در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۳۰ کشور در رویداد بلک فرایدی شرکت کردند که ایران هم یکی از آنها بود .در سال های اخیر همزمان با برگزاری بلک فرایدی در جهان ، حراج های جمعه سیاه در ایران هم برگزار میشود .

در این روز خیلی  برند ها و فروشگاه ها تخفیفات خوب و چشمگیری روی محصولات و اجناس خود میگذارند . این اتفاق هم به در سایت های فروش و هم به صورت حضوری بسیاری را ترغیب به خرید با بهترین شرایط میکند .برخی سایت ها با نزدیک شدن به این روز پکیج های تبلیغاتی زیادی برای مشتریان در نظر میگیرند و اینگونه فروش خود را چندین برابر میکنند .

البته بعضی از فروشگاه ها قیمت خود را بالا برده و در بلک فرایدی با تخفیف اجناس را با همان قیمت واقعی عرضه میکنند. اما خیلی از برند ها واقعا شرایط بلک فرایدی را رعایت کرده و تخفیف واقعی برای مشتریان در نظر میگیرند .

جالب است بدانی سایت علی بابا که یک خرده فروش معروف در آسیاست جزو رتبه اول فروش در بلک فرایدی است . اما برخی از برندهای لوکس مانند چنل اصلا در بلک فرایدی شرکت نمیکنند. چراکه ترجیح میدهند مشتریان ثروتمند خود را داشته باشند و پرستیژ لوکس خودشان را از دست ندهند .

بلک فرایدی ۲۰۲۳ چه روزی است؟

بلک فرایدی آخرین جمعه ماه نوامبر است که برای آمریکایی ها چنان که گفتیم آغازی برای خرید های سال نو محسوب میشود .تاریخ دقیق بلک فرایدی هر سال متغیر است و در ایران هم حدودا از اواخر آبان تا اواسط آذر  تغییر می‌کند.

امسال بلک فرایدی در روز جمعه ۲۴ نوامبر است که مصادف با ۳ آذر ۱۰۴۲ در ایران میشود. بلک فرایدی معمولا از پنج شنبه روز قبل شروع میشود و تا جمعه شب ادامه پیدا میکند .

حواشی عجیب در بلک فرایدی

جمعه سیاه روزی خاص برای کسانی است که علاقه زیادی به خرید دارند اما این رویداد حواشی زیادی نیز به همراه داشته .شوخی های زیادی در اینستاگرام و فضای مجازی شکل گرفته که اشاره به این دارد که در این روز به صورت مجهز و آماده به مراکز خرید بروید تا از پس ازدحام و هجوم جمعیت به خوبی بر آیید . برخی مواقع اتفاق های عجیب غریبی بر سر خرید یک کالا رقم میخورد که برخی از آنها ناراحت کننده هم هست .

اگرچه حراج بلک فرایدی روی همه کالاها هست اما این تخفیفات رو کالاهای الکترونیکی بیشتر و چشم گیر تر است .تصاویری وجود دارد که مردم برای خرید تلویزیون با هم زد و خورد میکنند و کار در نهایت ناباوری به شلیک میرسد .

در یک ویدیو دیگر دعوا بر سر یک دوچرخه کودک است که در نهایت زنی با شکست رقبا موفق به خرید رایگان آن دوچرخه میشود .

این هرج مرج و دعوا ها به حدی بوده که خشونت و جرایم عجیبی در این رویداد ثبت شده که شاید نام جمعه سیاه را برای آن برازنده میکند .

مثلا در سال ۲۰۰۸ یک نگهبان در زیر دست و پای مردم کشته شد و یک زن باردار نیز به صورت جدی آسیب دید .

در سال ۱۰۱۰ نیز در فروشگاهی درگیری ها بر سر خرید منجر به کشته شدن ۱۰ نفر و مصدوم شدن ۱۱۱ نفر دیگر شد.

همچنین سال  ۲۰۱۱ یک زن برای اینکه بتواند کالایی را بخرد روی جمعیت اسپری فلفل پاشید و جرایم و درگیری های دیگری از این قبیل که بلک فرایدی را حقیقتا سیاه و دلخراش کرده است .

در بلیط اینجا بیشتر بخوانید : بلک فرایدی استانبول ۲۰۲۱